Luật Mới Năm 2014 Tại California
Theo thông lệ, ngày đầu năm là thời điểm của nhiều điều luật mới bắt đầu có hiệu lực tại mỗi tiểu bang trên toàn Hoa Kỳ. Trong năm 2013, Tiểu Bang California đã thông qua hơn 800 điều luật mới.
Mỗi điều luật này đều có ảnh hưởng khác nhau đối với mỗi cư dân tại California. Mặc dầu không ai có thể biết rõ tất cả các điều luật này, nhưng cố gắng hiểu rõ những điều luật mới này là một điều rất quan trọng cho mỗi người chúng ta.
Bài viết này sẽ cố gắng cô động một số điều luật căn bản có ảnh hưởng đến số lớn cư dân sinh sống tại Tiểu Bang California. Muốn biết thêm chi tiết của tất cả các điều luật mới được thong qua tại Tiểu Bang California xin vào trang lưới điện toán của Nghị Hội California ở địa chỉ www.leginfo.ca.gov
I. Luật Lao Động
Tăng Mức Lương Tối Thiểu. AB 10
Mức lương tối thiểu tại California sẽ được tăng từ $8 lên $9 vào tháng đầu tháng 7 năm 2014 và lên $10 vào đầu năm 2016. Cũng theo đạo luật này, mức lương tháng tối thiểu cũng sẽ được tăng từ $2,773.34 lên $3,120.00 vào tháng 7 năm 2014 và sau đó lên $3,466.67 vào đầu năm 2016.
Đây là mức lương tối thiểu cao nhất trên toàn Hoa Kỳ và lần tăng mức lương tối thiểu duy nhất tại California trong vòng 5 năm qua. Mức lương tối thiểu của liên bang vẫn ở mức $7.25 một giờ. Trên toàn Hoa Kỳ, 13 tiểu bang khác cũng tăng mức lương tối thiểu, hầu hết là trên mức lương tối thiểu của liên bang.
Hồ Sơ Phạm Pháp. AB 218
Điều luật mới này cấm các cơ quan chính quyền tiểu bang hỏi đến hồ sơ phạm pháp của những người xin việc làm với chính phủ cho tới khi được xác nhận là đủ tiêu chuẩn để được nhận việc, tức là trước khi quyết định thuê mướn. Một điều khoản khác, SB 530, còn cấm các hãng xưởng đòi hỏi các chi tiết về các án lệ đã được xóa, tha bổng hay niêm phong. Luật hiện nay vẫn cấm các cơ sở tư nhân hay chính phủ hỏi đến hồ sơ bị cảnh sát bắt nhưng không đưa đến việc kết tội hình sự.
Trách Nhiệm Chủ Nhân Nộp Tiền Khấu Trừ Từ Lương Bổng Nhân Viên. SB 390
Nới rộng hình phạt hình sự nếu chủ nhân không truy nộp tiền khấu trừ từ lương bổng nhân viên theo luật lệ lương bổng của liên bang hay tiểu bang. Hiện nay luật vẫn quy trách nhiệm hình sự nếu chủ nhân không nộp tiền hưu trí hay bảo hiểm sức khỏe khấu trừ từ lương bổng nhân viên.
Bồi Thường Luật Sư Phí Trong Vụ Kiện Đòi Tiền Lương Bổng. SB 462
Điều luật mới đặt điều kiện khó khăn hơn đối với các chủ nhân khi đòi bồi hoàn lệ phí
luật sư nếu thắng kiện trong các đơn kiện của nhân viên đòi tiền lương bổng. Nhưng nếu nhân viên thắng kiện thì vẫn được đòi tiền luật sư phí một cách dễ dàng.
Tạm Nghỉ Việc Để Chăm Sóc Cho Thân Nhân. SB 770
Luật hiện nay cho phép vợ, chồng hay cha mẹ được tạm nghỉ việc để chăm sóc vợ, chồng hay con cái bị đau yếu, mới sanh hay mới nhận về làm con nuôi. Luật mới nới rộng quyền hạn này đến cả anh chị em, ông bà nội ngoại, cháu nội ngoại, hay cha mẹ vợ hay chồng. Điều luật này có hiệu lực từ đầu tháng 7 năm 2014.
Lương Phụ Trội Cho Người Giúp Việc Quá Giờ
Những người giúp việc trong nhà hay chăm sóc người bệnh phải được trả mức lương 1 rưỡi (overtime) nếu làm việc quá 9 tiếng mỗi ngày hay 45 tiếng một tuần. Dự luật này có thể gây tốn kém thêm cho những người bệnh tật cần thuê người chăm sóc hay việc làm của những người giúp việc này mất đi vì quá tốn kém và ít người thuê mướn hay chi trả cho khoản chi tiêu tốn kém này.
Tính Thuế Trên Tiền Tips Tự Động Đối Với Khách Ăn Nhà Hàng Có Số Người Tối Thiểu
Vì có sự thay đổi trong luật lệ thâu thuế lương bổng, số tiền tips tự động tính tại nhà hàng đối với số khách từ 6 người trở lên phải được chủ nhân tính toán, thâu hồi và đóng lại cho sở thuế như là số lương bổng thông thường. Như vậy các nhân viên phục vụ nhà hàng không được lấy số tiền này về nhà mỗi ngày như là tiền mặt mà phải chờ đến khi lãnh lương để tính toán số tiền phải đóng thuế hay có thể lấy về. Các nhân viên phục vụ nhà hàng không thích tính tiền hay thâu thuế theo hình thức này.
II. Quyền Riêng Tư
Tiết Lộ Hồ Sơ Bệnh Lý (SB 658)
Luật hiện nay vẫn ngăn cấm các bệnh viện hay bác sĩ tiết lộ các dữ kiện bệnh lý cho bất cứ ai mà không liên hệ đến vấn đề chữa bệnh, ví dụ như để quảng cáo hay nghiên cứu. Luật mới còn áp dụng đến cả các dịch vụ lưu trữ các hồ sơ bệnh lý để giúp các bệnh nhân quản lý hồ sơ bệnh lý của mình.
Hồ Sơ Điện Toán Của Trẻ Em (SB 568)
Bắt đầu từ năm 2015, các dịch vụ trên lưới điện toán, ví dụ như FaceBook, YouTube, v..v.. phải cho phép hay tạo điều kiện cho các thiếu niên xóa bỏ tất cả các hồ sơ đã được đưa lên mạng. Cũng bắt đầu từ năm 2015, các dịch vụ trên lưới điện toán này cũng không được quyền tiết lộ các dữ kiện về hoạt động của các thiếu niên với mục đích quảng cáo hay giới thiệu các dịch vụ đối với thiếu niên. Hiện nay tệ nạn thiếu niên tự do trao đổi các thông tin trên mạng nhưng các thông tin này không dễ được xóa bỏ khi các thiếu niên này đã hối tiếc vì đã đưa những thông tin bất lợi lên mạng.
III. Di Trú
Bằng Lái Xe Cho Người Di Dân Bất Hợp Pháp (AB 60)
Bắt đầu từ năm 2015, Tiểu Bang California sẽ cấp bằng lái đặc biệt cho những người
di dân bất hợp pháp, nhưng không được công nhận đối với chính quyền Liên Bang. Điều luật này còn có thêm các điều khoản ngăn cấm việc phân biệt đối xử dựa trên việc sử dụng bằng lái xe đặc biệt này hay tình trạng
di trú của những người sử dụng thẻ này. Điều luật này có thể đi ngược lại luật liên bang hiện nay ngăn cấm việc cấp bằng lái xe hay thẻ căn cước cho những người di dân bất hợp pháp.
Cảnh Sát Chuyển Giao Di Dân Phạm Pháp Cho Sở Di Trú
Cảnh sát không được quyền giao cho
Sở Di Trú những di dân bị bắt vì tội nhẹ. Chỉ có những di dân bất hợp pháp bị kết tội nghiêm trọng mới bị chuyển giao cho
Sở Di Trú. Theo luật liên bang hiện nay, mỗi khi bị cảnh sát giam giữ người di dân nào vì bất cứ tội gì, sở cảnh sát phải thông báo với
Sở Di Trú để kiểm tra xem có vi phạm
luật di trú hay có thể bị trục xuất hay không.
Đe Dọa Báo Cáo Tình Trạng Di Trú (AB 524)
Một điều luật mới khác cũng nhằm bảo vệ những người di dân bất hợp pháp là qui định rằng những hành động đe dọa báo cáo với chính quyền về tình trạng di trú có thể được coi là tống tiền (extortion). Các chủ hãng có bằng hành nghề có thể bị treo bằng nếu đe dọa hay trả thù các nhân viên dựa trên tình trạng di trú của nhân viên. (SB 666) Một điều luật khác, SB 770, cho phép nhân viên kiện chủ nhân nếu trả đũa nhân viên vì những khiếu nại hợp pháp dựa trên tình trạng di trú của nhân viên.
IV. Giáo Dục
Quyền Của Học Sinh Về Giới Tính (AB 1266)
Điều luật này buộc các trường học phải cho phép các học sinh đã chuyển đổi giới tính hay tự nhận giới tính khác được sử dụng phòng vệ sinh chung với các học sinh khác giới tính. Điều luật này đã gây tranh cãi rất nhiều vì không có cách nào rõ ràng để xác nhận giới tính của học sinh trước khi cho phép các học sinh này sử dụng phòng vệ sinh chung với các học sinh khác giới tính. Dự luật này có thể bị ngưng thi hành vì nhiều tổ chức đang vận động đưa điều luật này ra trưng cầu dân ý trên toàn tiểu bang trong cuộc bầu cử sắp tới.
V. Giao Thông
Khoảng cách an toàn cho người đi xe đạp
Luật mới buộc xe hơi phải giữ khoảng cách tối thiểu 3 feet khỏi xe đẹp, và nếu đường quá hẹp không đủ khoảng cách thì phải đi chậm lại và chỉ qua mặt xe đạp khi an toàn cho phép.
Thiếu Niên Sử Dụng Điện Thoại Khi Lái Xe
Các thiếu niên dưới 18 tuổi không được sử dụng điện thoại cầm tay để text dưới bất cứ hình thức nào, cho dầu là không dùng tay. Luật trước đây chỉ cấm texting, những vẫn cho sử dụng các phương tiện texting bằng tiếng nói (voice command) và nếu không cần dùng tay.
Kể từ nay luật California cấm thiếu niên dưới 18 tuổi không được sử dụng điện thoại cầm tay
để text dưới bất cứ hình thức nào, cho dầu là không dùng tay. (Getty Images)
Xe Điện (Hybrid)
Xe Điện (Hybrid) Hay Xe Không Gây Ô Nhiễm sẽ được tiếp tục sử dụng carpool lane thêm 5 năm nữa, cho tới năm 2019.
VI. Hình Sự
Xóa Hồ Sơ Hình Sự
Các hồ sơ kết án đại hình mà không có bạo động mà chỉ bị tù tại địa phương có thể được xóa giống như tội tiểu hình. Người có án loại này vẫn phải làm đơn xin xóa.
Phạm Nhân Tội Tình Dục Phá Hoại Hệ Thống Theo Dõi
Những phạm nhân bị kết án tội tình dục nếu phá hoại hệ thống định vị để theo dõi địa điểm đang mang trên người sẽ bị tù tối thiểu 180 ngày nếu bị phát giác.
Thâu Hình Thẩm Cung Thiếu Niên Bị Tình Nghi Tội Giết Người
Buộc cảnh sát phải thâu hình khi thẩm cung các thiếu niên bị tình nghi liên can đến các vụ giết người để ngăn ngừa trường hợp thú tội giả vờ.
VII. Sức Khỏe/ Y Tế
Dịch Vụ Phá Thai
Dịch vụ phá thai trong thời kỳ 3 tháng đầu tiên có thể được thực hiện bởi những người có bằng y tá, đỡ đẻ, hay phụ tá y sĩ (physicians' assistants) thay vì phải là bác sĩ như trước đây.
Dịch Vụ hay Dụng Cụ Lọc Nước
Các dụng cụ lọc nước mà hãng sản xuất quảng cáo là có giúp ích cho sức khỏe phải được thử nghiệm và chấp thuận bởi Bộ Y Tế.
Cấm Hút Thuốc Lá Trong Trường Đại Học
Tất cả 10 trường đại học trong hệ thống University of California sẽ cấm sử dụng thuốc lá trong khuôn viên trường đại học, kể cả các loại ống hút hơi nước (vapor e-cigarett). Riêng Trường UC Irvine vẫn còn cho phép hút các loại ống hút hơi vì ban giám đốc trường này cho rằng chưa có bằng chứng rõ ràng về những tai hại gây ra bởi những loại ống hút này.
VII. Kỹ Thuật
Thông Báo Khách Hàng Khi Hồ Sơ Cá Nhân Bị Đánh Cắp
Các cơ quan chính phủ và tư nhân phải thông báo cho khách hang biết khi những tin tức cá nhân bị đánh cắp hay hệ thống điện toán đã bị kẻ gian xâm nhập.
Thông Báo về Kỹ Thuật Theo Dõi Sinh Hoạt Của Khách Hàng
Các dịch vụ lưới điện toán phải thông báo cho khách hàng biết nếu đang sử dụng các kỹ thuật thâu thập các dữ kiện về hoạt động của khác hành trên mạng.
Mua Bán Vé Văn Nghệ Hay Thể Thao
Ngăn cấm những người mua bán vé văn nghệ hay thể thao sử dụng các kỹ thuật trên lưới điện toán để tự động mua hàng loạt các vé có chỗ tốt trong vòng vài giây đầu tiên mở hàng để bán lại với giá cao hơn.
Vé Điện Tử Đi Xe Buýt hay Xe Điện
Những công ty bán vé đi điện tử xe bus hay xe điện không được tiết lộ hay bán các dữ kiện liên quan đến việc sử dụng những vé này, ví dụ như thời giờ, khoảng cách hay địa điểm di chuyển khi sử dụng vé.
Kết Luận
Trên đây chỉ là tóm tắt một số điều luật mà cư dân tại California nên lưu ý. Đây chỉ là tóm tắc sơ lược của một số điều luật trong số hơn 800 được ban hành tại California trong năm qua. Trên toàn Hoa Kỳ có hơn 40,000 điều luật mới được thông qua. Không ai có thể biết hết những điều luật mới này, nhưng biết càng nhiều điều luật có thể liên hệ đến bản thân vẫn là điều tốt.
LS.Nguyễn Quốc Lân - viendongdaily